Στην Τοσκάνη

Σπάνια ένας ταξιδιώτης αποζημιώνεται από ένα μακρύ κι επίπονο ταξίδι τόσο όσο μπροστά στη θέα της πλατείας Del Campo της Σιένα, όπως αυτή ξεπροβάλλει από τα στενά κάθετα δρομάκια.

Αρχίσαμε να βγάζουμε φωτογραφίες ανεξέλεγκτα – καμία δεν αποτύπωσε τη συγκλονιστική ομορφιά της πλατείας. Η Σιένα δεν είναι η χαρά, είναι η αγωνία του φωτογράφου. Το μάτι δεν χωράει το θέαμα. Πόσο μάλλον ο φακός.

Το συνέδριο διοργανώθηκε σε κάποιες αίθουσες της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Σιένα, μέσα σε ένα παλιό ψυχιατρικό νοσοκομείο δίπλα στην Porta Romana. Τα αστεία έδιναν κι έπαιρναν – οι αρχαιολόγοι μέσα στο άσυλο, πόσο αρμόζον!

Ο αψιδωτός γοτθικός Καθεδρικός Ναός της Σιένα δεσπόζει από κάθε γωνιά της πόλης. Ασπρόμαυρος, στα χρώματα του εμβλήματός της, παίζει διαρκώς με τα σοκάκια από κάτω και το φεγγάρι από πάνω του. Και καθώς προχωράς τριγύρω του, θαρρείς πως ακούς από παντού σκοτεινές και κατανυκτικές μελωδίες του Matteo da Perugia.

Η φύση γύρω από τη Σιένα, στην καρδιά της Τοσκάνης, είναι ευλογημένη. Ένα πέλαγος πράσινο, με ήπιους κυματισμούς και μικρές λίμνες διακόπτεται μόνο από αμπέλια και κάμπους από άγριες ανεμώνες.

Το Μονταλτσίνο, πατρίδα του διάσημου κρασιού Μπρουνέλλο, είναι ένας υπερήφανος δoρυφόρος της Σιένα και της Φλωρεντίας: Εκεί μετέφεραν την έδρα τους οι Σιενέζοι τον 16ο αιώνα λίγο πριν παραδοθούν στους Φιορεντίνους. Το Μονταλτσίνο διατήρησε την ανεξαρτησία του για πέντε ολόκληρα χρόνια προτού ακολουθήσει κι αυτό τη μοίρα όλης της περιοχής.

Στο μεγαλύτερο και διασημότερο οινοποιείο της περιοχής μάθαμε τα πάντα για το Μπρουνέλλο, το Ρόσσο και τα υπόλοιπα τοπικά κρασιά, και δοκιμάσαμε τα περισσότερα. Μετά, καθηγητές, φοιτητές, και λοιποί αρχαιολόγοι λιαστήκαμε χαζεύοντας τη θέα. Η ζωή και το κρασί στην Τοσκάνη είναι πολύ ωραία.

Η Πιένζα έχει χαρακτηριστεί ως λυδία λίθος της αναγεννησιακής πολεοδομίας. Ατενίζει τις κοιλάδες της Τοσκάνης με μία αυτάρεσκη ραθυμία.

Στη Via dell’ Amore ακόμα και οι μπουγάδες είναι ατμοσφαιρικές.

Ζευγάρια έπιναν κρασί και κοιτάζονταν με νόημα στη λιακάδα χωρίς να νοιάζονται για τους περαστικούς που τα φωτογράφιζαν αχόρταγα.

Πίσω στη Σιένα, ο επιτάφιος ήταν διαφορετικός. Οι θρησκευτικές εκδηλώσεις εκεί είναι, φαίνεται, σαν τους ναούς τους: δεν αγκαλιάζουν τον πιστό. Του προκαλούν το δέος και το φόβο. Ο επιτάφιος, όμως, έχει ένα κοινό με το δικό μας: οι ψαλμωδίες είναι σπαρακτικές ακόμη κι αν δεν καταλαβαίνεις λέξη ιταλικά.

Στη μικρή κρυμμένη οστερία που φάγαμε τα δύο τελευταια βράδια ήμασταν οι μόνοι μη Ιταλοί. Εκεί σκέφτηκα πως πιθανώς να μην με ξαναφέρει ο δρόμος ποτέ στην Τοσκάνη, αλλά πως θα τη νοσταλγώ κάθε χρόνο και περισσότερο.